De meeste sprekers besteden veel tijd aan de opbouw van hun presentatie. Logisch – je wilt sterk starten. Maar wist je dat de manier waarop je eindigt minstens zo belangrijk is? De afsluiting is het moment waarop je publiek zijn laatste indruk vormt. Wat je dan zegt – of juist niet zegt – blijft hangen.
Toch eindigen nog steeds zo'n 95% van de presentaties met zinnen als:
“Bedankt voor uw aandacht” of “Zijn er nog vragen?”
Zonde. Want daarmee laat je kansen liggen.
In dit blog leer je hoe je met de juiste afsluitvorm een blijvende indruk maakt. Inclusief concrete voorbeelden, gratis PowerPoint-templates én inspiratie van Steve Jobs.
Waarom is een sterke afsluiting zo belangrijk?
Je presentatie heeft een kop, romp en staart. Die laatste – de staart – bepaalt vaak hoe mensen jouw hele verhaal ervaren. Het afsluitmoment is hét moment waarop je kunt:
- Je belangrijkste boodschap nog één keer krachtig neerzetten
- De aandacht vasthouden tot het eind
- De verbinding maken tussen jouw verhaal en de actie van het publiek
- Een gevoel, gedachte of inspiratie meegeven
Een goede afsluiting zorgt ervoor dat je presentatie blijft hangen, ook lang nadat de slides zijn verdwenen.
Veelgemaakte fouten bij afsluiten
Voordat we ingaan op wat je wél moet doen, eerst wat veel misgaat:
❌ Slides zonder opmaak of ontwerp
❌ Te veel herhaling zonder focus
❌ Geen duidelijke afronding of call-to-action
❌ Afsluiten met excuses of onzekerheid
❌ Slechte overgang naar een vragenronde
Met onderstaande tips voorkom je die fouten en eindig je met overtuiging.
Tip 1: Sluit af met een quiz
Wil je je publiek betrekken én je boodschap verankeren? Dan is een quiz een leuke én effectieve manier om je presentatie af te sluiten. Vertel aan het begin dat je eindigt met een paar vragen over de inhoud. Zo moedig je je publiek aan om extra goed op te letten.
Je kunt dit eenvoudig in PowerPoint doen: zet de vraag op een slide en het antwoord op de volgende. Of gebruik interactieve tools zoals Kahoot, waarbij je publiek via de smartphone live kan deelnemen. Het zorgt voor energie in de zaal en maakt je presentatie extra memorabel.
Je kunt ook de PowerPoint quiz template gebruiken die wij gratis weggeven!
Tip 2: Gebruik een opvallende afsluitslide
De eerste en laatste slide van je presentatie blijven het langst zichtbaar – zonde dus om daar weinig aandacht aan te besteden. Kies daarom voor een afsluitslide die blijft hangen. Denk aan een slide met je contactgegevens in een opvallend ontwerp of een creatieve visuele afsluiting die past bij jouw verhaal.
Wij helpen je alvast op weg met twee gratis afsluitslides:
- Afsluitpagina met koffiekopje – inclusief subtiele animatie van opstijgende stoom
- Afsluitpagina met visitekaartje – voeg eenvoudig je logo, foto en contactgegevens toe
Download hieronder de gratis afsluiting slides
Tip 3: Eindig met een call-to-action
Waarom geef je deze presentatie? Wat wil je dat je publiek na afloop doet of onthoudt? Sluit je verhaal daarom af met een duidelijke call-to-action. Dat kan informatief, inspirerend of activerend zijn, afhankelijk van je doel. Een krachtig voorbeeld:
“Tot zover mijn presentatie over [onderwerp].
Ik heb verteld over [kort herhalen belangrijkste punten].
Mijn doel is dat jij vanaf nu… [jouw call-to-action].
Dank je wel!”
Zo stuur je je publiek bewust in een richting – en blijft je boodschap nazinderen.
Tip 4 (Bonustip): Bewaar je uitsmijter voor het allerlaatst
Steve Jobs stond bekend om zijn legendarische afsluitingen. Hij hield zijn publiek vaak in spanning tot het einde, om vervolgens af te sluiten met iets onverwachts – zijn beroemde “One more thing…”.
Zijn geheim? Bewaar het meest verrassende of inspirerende moment voor het einde. Veel sprekers beginnen met hun sterkste punt, maar het is vaak effectiever om te eindigen met een knaller. Denk aan een persoonlijke anekdote, een opvallend feit, of een pakkende visual.
Bekijk hieronder de compilatie-video van de afsluitingen van al zijn presentaties van de afgelopen jaren. Let vooral ook op de reactie van het publiek naarmate de jaren verstrijken:
Tijdens het maken van een presentatie heeft men vaak de neiging, om meteen te beginnen met het meest interessante, belangrijkste of leukste gedeelte. Een les die je van Steve Jobs kunt leren, is dat het tegenovergestelde juist beter werkt. Het bekende spreekwoord geldt hier. ‘Save te best for last’.
Wanneer kies je welke afsluitvorm?
- Inspireren: One more thing / persoonlijk verhaal
- Informeren: Samenvatting + quiz of vragenronde
- Activeren: Call-to-action + visuele afsluitslide
- Interactie stimuleren: Live poll, quiz of open vraag aan het publiek
- Persoonlijke connectie: Slide met je contactgegevens en LinkedIn-link
Voorbeeld uit de praktijk
- Tijdens een webinar over duurzaamheid begon de spreker met een quizvraag die aan het eind opnieuw werd gesteld.
- De zaal was verrast dat hun antwoorden waren veranderd – en dát was precies de kracht van de presentatie: bewustwording creëren.
Moraal: interactie + herhaling = effect
Samenvatting: eindig met een wow-effect
Wil je dat je presentatie blijft hangen? Sluit dan niet af met een standaardzin, maar met een origineel slot dat verrast, raakt of aanzet tot actie. Hier nog even alle tips op een rij:
- Quiz – Maak je afsluiting interactief
- Afsluitslide – Zorg voor een visueel krachtig einde
- Call-to-action – Stuur je publiek de juiste kant op
- Bewaar het beste voor het laatst – Laat je uitsmijter knallen
Gebruik deze tips om je presentatie overtuigend af te ronden – en je publiek met een “wow-gevoel” naar huis te sturen.
Ferry Pereboom
op 29 Aug 2016Michaël Smeeman
op 05 Sep 2018po
op 11 Dec 2023Maikel Sommers
op 06 Oct 2016Ferry
op 11 Oct 2016Gitte
op 12 Oct 2016Remco
op 13 Oct 2016Remco Hogeveen
op 09 Nov 2016Corina Evers
op 21 Nov 2016Remco // PPT Solutions
op 22 Nov 2016Toby Gorgosz
op 18 Jan 2017Remco Hogeveen
op 18 Jan 2017Toby Gorgosz
op 18 Jan 2017Dave
op 16 Mar 2017Remco // PPT Solutions
op 16 Mar 2017Rico
op 28 May 2017Remco // PPT Solutions
op 29 May 2017Mieke
op 10 Aug 2017Remco Hogeveen
op 11 Aug 2017Mika
op 26 Jan 2018Remco // PPT Solutions
op 26 Jan 2018Jan-Willem
op 06 Jun 2018Remco Hogeveen
op 07 Jun 2018wilma1206
op 13 Jun 2019lotte
op 06 Jan 2021anita
op 29 Apr 2021MissN
op 29 Nov 2022dorian
op 13 Jan 2023Linda
op 13 Jun 2023Pauline
op 21 Jun 2024skate
op 10 Apr 2025